Η ιστορία αναβατών που ξύνουν τα άκρα τους στην άσφαλτο αντικατοπτρίζει την ίδια την ιστορία των αγώνων μοτοσυκλέτας.

Αναδημοσίευση από το περιοδικό MOTOGP WORLD τεύχος 47

Κείμενο: Mat Oxley

Απόδοση: Άκης Τεμπερίδης

Δεκαετία ’60: 45 μοίρες κλίση

O Mike - The Bike - Hailwood ήταν ο πρώτος αναβάτης που μάτωσε στο βωμό της ταχύτητας, ξύνοντας τα δάχτυλα των ποδιών του σε σημείο να κοκκινίζουν από το αίμα οι μπότες του.

Κανένας βέβαια δεν γνωρίζει ακριβώς ποιος ήταν ο πρώτος αναβάτης στην ιστορία που έξυνε τις μπότες του στην άσφαλτο αλλά προφανώς αυτό συνέβη πολύ πολύ πριν ο δέκα φορές Παγκόσμιος Πρωταθλητής Mike Hailwood άρχισε να βγάζει αίμα από τα δάχτυλα των ποδιών του στα χρόνια του ’60.

Πλαίσια που στρέβλωναν, αναρτήσεις που χοροπηδούσαν και ελαστικά που γλιστρούσαν σαν χταπόδια ήταν οι παράγοντες που περιόριζαν τους αναβάτες της εποχής να γείρουν τις μηχανές τους πέραν των 45 μοιρών από τον κατακόρυφο άξονα κι αυτό μόνο σε πίστες που δεν ήταν φτιαγμένες από καλντερίμι - ένα στοιχείο σε αρκετές τότε πίστες GP. Έτσι, αναγκάζονταν να παίρνουν ανοιχτές, παρακινδυνευμένες γραμμές ώστε να απαιτούν όσο το δυνατόν λιγότερα από τις μηχανές τους.  

Εκείνη την εποχή, τα ματωμένα δάχτυλα των ποδιών δεν ήταν ένδειξη ότι ο αναβάτης πίεζε όσο ένδειξη ανδρισμού, κάτι σαν τις ματωμένες μύτες δηλαδή των πυγμάχων. Στο κάτω κάτω της γραφής αν σαν αναβάτης ήσουν διατεθειμένος να ματώσεις για να πας γρήγορα τι άλλο δεν θα έκανες για να νικήσεις έναν αγώνα;

Βέβαια, μπορούσες να σώσεις το τομάρι σου. Κάποιοι αναβάτες βρήκαν τη λύση γρήγορα ενώ άλλοι όχι τόσο: αν τραβούσες το πόδι σου προς τα μέσα στο μασπιέ, τότε άνετα έμεναν μακριά από την άσφαλτο, μία τεχνική που σε γλύτωνε τόσο από το φθαρμένο δέρμα της μπότας όσο και από μια πιθανή αιμορραγία. Αυτή η τεχνική ήταν που δημιούργησε μία άλλη στάση του σώματος: αυτόματα το γόνατο του αναβάτη έβγαινε έξω στον άνεμο, όπου από κάποια στιγμή και μετά άρχισε να έρχεται σε επαφή με την πίστα.

Ακόμη και στα τέλη της δεκαετίας του ’70, κάποιοι αναβάτες κατέστρεφαν τόσο τη δερμάτινη μπότα όσο και τη - δερμάτινη επίσης - επιγονατίδα της φόρμας με ανατριχιαστικά αποτελέσματα. Το 1978 ο Αμερικανός ήρωας στα F750 και στα 500 Mike Baldwin είχε αποκτήσει το παρατσούκλι “Bloody Boots Baldwin” από αναβάτες που έβλεπαν τις ζελατίνες τους να γεμίζουν με αίμα την ώρα που τον ακολουθούσαν.

Δεκαετία ’90: 55 μοίρες κλίση

Κάποιος, κάποτε είχε πει στον Kenny Roberts ότι “θα σκοτωνόταν” αν συνέχιζε να κάνει τρέλες όπως το να βάζει το γόνατό του κάτω στην άσφαλτο. Τώρα κάτι τέτοιο είναι καθημερινότητα στους αγώνες.

Ήταν μήπως ο αείμνηστος, ο μέγας Jarno Saarinen ο πρώτος άνθρωπος που έξυσε την άσφαλτο με το γόνατό του δίχως να πέσει; Πιθανόν. Σίγουρα ήταν αυτή η ιδιοφυία από τη Φινλανδία που ενέπνευσε τον Kenny Roberts να βάζει το γόνατό του κάτω και ασφαλώς ήταν ο Βασιλιάς Kenny εκείνος που έκανε παγκοσμίως γνωστή αυτή την τεχνική. Η αλήθεια είναι ότι υπήρχαν διάφοροι αναβάτες που έξυναν τα γόνατά τους από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 για το λόγο που προαναφέραμε: o Saarinen, ο τρεις φορές Παγκόσμιος Πρωταθλητής στα 500 Roberts, ο Paul Smart και ο John Cooper, έτσι για να αναφέρουμε μερικούς.

Από τη στιγμή που οι γωνίες κλίσης έφτασαν και ξεπέρασαν τις 50 μοίρες, μία νέα βιομηχανία γεννήθηκε. Στα πρώτα χρόνια οι αναβάτες άρπαζαν ένα ρολό υφασματοταινίας από ένα μηχανικό, την έκοβαν κομμάτι - κομμάτι και τα κολλούσαν το ένα πάνω στο άλλο, καλύπτοντας τη φόρμα, ώστε να μπορούν να ξύνουν την άσφαλτο χωρίς να καταστρέφουν το δέρμα και την επιγονατίδα. Αργότερα, ο Roberts και μερικοί άλλοι έπαιρναν κομμάτια σκληρού δέρματος και τα κολλούσαν στην εξωτερική επιφάνεια της φόρμας. Η πρώτη πραγματική γλίστρα για το γόνατο εμφανίστηκε το 1981 - ένα άκομψο πράγμα καθώς επρόκειτο για 20 τάπες ποδοσφαιρικού παπουτσιού σφηνωμένες σε ένα κομμάτι δέρματος το οποίο με τη σειρά του ήταν ραμμένο στη φόρμα. Οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν μια τέτοια γλίστρα ήταν ο Roberts και ο Toni Mang, που έτρεχε στα 250/350.  

Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 οι μοτοσυκλέτες GP έπαιρναν κλίσεις 55 μοιρών και οι γλίστρες είχαν μεγάλη επιτυχία μια και οι αγωνιζόμενοι τις χρειάζονταν, ενώ οι επίδοξοι αγωνιζόμενοι του δρόμου τις ήθελαν επίσης. Και τότε τα δάχτυλα άρχισαν και πάλι να βρίσκουν στην άσφαλτο, παρότι οι αναβάτες έκαναν τα πάντα για να έχουν μαζεμένα τα πόδια τους. Το 1994 ο Mick Doohan έξυνε την κνήμη του σε όλο της το μήκος γι’ αυτό και χρειαζόταν αναλώσιμες γλίστρες τόσο στο ύψος των δαχτύλων όσο και ψηλά στην μπότα.  

2013: 63 μοίρες κλίσης

Ο Jean-Philippe Ruggia ήταν ο πρώτος που έξυσε ποτέ τον αγκώνα του, όμως ο Marc Marquez είναι ο πρώτος που το κάνει σωστά και σχεδόν σε κάθε στροφή.

Γνωρίζουμε καλά ποιος ήταν ο πρώτος αναβάτης που έξυσε τον αγκώνα του: ο τρελός Jean-Philippe Ruggia στα 250 κ.εκ., στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Όμως τότε οι περισσότεροι αναβάτες δεν ασπάζονταν την τεχνική του. Ο Ruggia ήταν γρήγορος αλλά ήταν και επιρρεπής στις πτώσεις. Όταν ο John Kocinski διαδέχτηκε το Γάλλο στη σέλα μίας TZ250, οι μηχανικοί της ομάδας του Roberts κάθισαν κάτω να συζητήσουν μαζί του για τις βασικές ρυθμίσεις. “Απλά αλλάξτε τα όλα”, επέμεινε ο Kocinski. “Δεν θέλω ούτε το τιμόνι να είναι ίδιο με ενός τύπου που ξύνει τους αγκώνες του στο έδαφος”.

Η αστεία εικόνα του Ruggia με τον αγκώνα στην άσφαλτο οφειλόταν στο ιδιόμορφο οδηγικό του στιλ, με τους αγκώνες έξω να λειτουργούν ως σημείο περιστροφής. Μόνο τώρα τελευταία οι αναβάτες άρχισαν να ξύνουν τους αγκώνες τους καθαρά λόγω της μεγάλης γωνίας κλίσης. Πρώτα στα κερμπς και μετά στην ίδια την πίστα.

Ο Marc Marquez θυμάται καλά την πρώτη φορά που έξυσε τον αγκώνα του στην άσφαλτο. Ήταν το 2010 στην Καταλωνία, στη δεξιά διαρκείας μετά το πρώτο σικέιν της πίστας. Προφανώς, θα σκέφτηκε ότι ήταν σε φάση «τώρα έπεσα», ωστόσο στ’ αλήθεια δεν ήταν.

Σήμερα υπάρχουν αρκετοί αναβάτες GP που ξύνουν τους αγκώνες τους από το Marquez μέχρι το Scott Redding. Όμως κανείς δεν τους ξύνει τόσο δυνατά όσο ο Marquez. Όταν ο Ισπανός ανέβηκε σε μοτοσυκλέτα MotoGP στα τέλη του 2012, αντιλήφθηκε αμέσως ότι οι πλαστικές γλίστες αγκώνα της Alpinestars δεν θα άντεχαν ούτε πέντε γύρους. Έτσι, η Alpinestars έφτιαξε γλίστρες μαγνησίου, οι οποίες βγάζουν όλο τον αγώνα. Οριακά.

Η Bridgestone δεν κρύβει την έκπληξή της από το γεγονός ότι οι γωνίες κλίσης αυξάνονται γιατί δεν έχει αλλάξει το προφίλ των ελαστικών της από το 2008. Οι Ιάπωνες πιστεύουν ότι οι γωνίες κλίσης δεν μπορούν να αυξηθούν πέρα από το σημερινό επίπεδο των 63 μοιρών. Αλήθεια;